7. Które obszary tak nazwano?:

            

a)      Lazurowe Wybrzeże

   Lazurowym Wybrzeżem (Cote  d`Azur) nazwano część Riwiery,  czyli wybrzeża

Morza Śródziemnego we Francji i Włoszech. Nazwę tę uzasadnia często bezchmurne niebo (górzysta Prowancja  zasłania Riwierę od napływu  chmur z północy) oraz czasem szafirowy kolor morza . Obszar ten odznacza się łagodnym klimatem.

 

b)      Szwajcaria  Kaszubska

Obszar  Pojezierza  Pomorskiego, z lesistymi wzgórzami moreny  czołowej (od Chojnic na północ prawie po Gdańsk) , wśród których są błękitne tafle licznych jezior, nazwano Szwajcarią Kaszubską. Liczne zwały bloków skalnych  lub pojedynczo rozrzucone głazy narzutowe podnoszą urok krajobrazu.

                 

c)     Śląsk Biały

Północną część Wyżyny Śląskiej nazwano Śląskiem Białym. Nazwa pochodzi od białych wzgórz wapiennych, które tam występują. Nazwa ta znajduje również uzasadnienie w glebach bielicowych i rędzinach na podłożu wapieni i dolomitów.

 

d)      Bliski Wschód

Obszar Egiptu, Iranu, Turcji, Iraku, Arabii Saudyjskiej oraz mniejszych krajów (wschodnia część basenu Morza Śródziemnego, Morze Czerwone i Zatoka Perska), zamieszkanych przez muzułmanów ,nazywa się ogólnie Bliskim Wschodem. W ten sposób z dużym uproszczeniem wyróżnia się grupę tych krajów spośród innych , które zależnie od położenia nazywa się Środkowym lub Dalekim Wschodem.

 

e)      „Kraj tysiąca jezior”

Finlandia, w stosunku do swej wielkości wyróżnia się wśród innych krajów największą ilością i obszarem jezior. Dlatego też powszechnie mówi się, że to „Kraj tysiąca jezior”. W rzeczywistości jednak jest ich ponad 50 000. Zajmują one ok. 10% powierzchni kraju.

 

f)        Szlak Orlich Gniazd             

     

      Wzdłuż malowniczej Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, od Częstochowy aż po Kraków, biegnie atrakcyjny Szlak Orlich Gniazd. Prowadzi on przez zabytkowe warownie (Pieskowa Skała, Rabsztyn, Ojców, Olsztyn i in.). Wspomnieć tu należy, iż Wyżyna Krakowsko-Częstochowska, stanowiąca część Wyżyny Małopolskiej, jest zbudowana przeważnie z wapieni jurajskich i stąd bywa nazywana także Jurą  Krakowsko-Częstochowską.

                                        

g)      Wenecja Północy

Stolica Szwecji – Sztokholm – położona na wyspach w pewnym stopniu, pod względem położenia, przypomina Wenecję, dlatego często nazywa się ją Wenecją Północy. Sztokholm jest największym miastem i drugim co do znaczenia portem morskim Szwecji, wielkim ośrodkiem przemysłowym, handlowym i kulturalnym.

 

h)      Dach Świata

W radzieckiej Azji Środkowej (głównie na obszarze Tadżykistanu) wznosi się wysoka, górska kraina Pamir, nazywana Dachem Świata. Z tej podniebnej wyżyny, tworzącej niby okap dachu, teren opada w czterech głównych kierunkach.

           

i)        Gród Kopernika

Grodem Kopernika zwiemy Toruń, bowiem w tym mieście w 1473 r. urodził się Mikołaj Kopernik. Tamże w 1945 r. założono Uniwersytet Mikołaja Kopernika.

 

                  j)    Szlak Bursztynowy

                  Szlak Bursztynowy to nazwa drogi kupców rzymskich, wiodącej z Rzymu nad

                 Bałtyk po cenny i bardzo pożądany bursztyn. Bursztyn nazywano wówczas

               „złotem północy”. Główny szlak biegł od Adriatyku przez Bramę Morawską , 

                Odrę do Wrocławia, następnie przez Kalisz, Wartę i Noteć do ujścia Wisły. 

        

               KRAKÓW

 

8.     Nad jakimi sześcioma rzekami rozbudował się Kraków?

 

         Kraków leży nad rzekami: Wisłą, Rudawą, Białuchą ( Prądnik ), Wilgą, Młynówką i

         Dłubiną. Dolny ich stopniowo zostały wyrównane i doprowadzone do obecnej

         postaci. Podsypywanie i podwyższanie dróg, gromadzenie się resztek

         sprowadzonego tu w ciągu wieków budulca, przemieniło pagórkowaty niegdyś teren

         w równinę.

 

9.     Jak nazywają się kopce usypane na przedmieściach Krakowa?

 

                Na wzgórzach krakowskich usypano cztery kopce: Krakusa, Wandy, Kościuszki i

               Piłsudskiego. Dwa pierwsze powstały we wczesnym średniowieczu, Kopiec

               Kościuszki wzniesiono w XIX w. , a Kopiec Piłsudskiego w okresie

               międzywojennym. Mimo zabudowy podchodzącej do podnóża kopców, stanowią

               one punkty widokowe, pozwalające na obserwowanie panoramy miasta i okolicy.

 

10.                       Gdzie w Krakowie można oglądać ławicę ostryg?

 

           Na lewym brzegu Wisły, w sąsiedztwie sędziwego klasztoru ss. Norbetanek

           występuje skała o zabarwieniu żółtoszarym, zlepiona z warstw skorup ostryg. Ich

           obecność dowodzi istnienia tam w okresie miocenu płytkiego, ciepłego morza.

 

11.                       Który z gmachów uniwersyteckich jest najstarszy?

          

           Kraków posiada jeden z najstarszych uniwersytetów w Europie – Uniwersytet

           Jagielloński założony w 1364 r. przez króla Kazimierza Wielkiego, odnowiony

           następnie przez Władysława Jagiełłę i Jadwigę w 1400 r. Najstarszym gmachem

           UJ jest dzisiejsze Collegium Maius, które częściowo pochodzi z XV wieku, zaś

           całość gmachu, w obecnym zarysie, z XV w. Stanowi on prawdziwą skarbnicę

           form późnego gotyku. Rozkwit UJ przypada na XV i połowę XVI wieku.               

 

12.                       Jaka ulica biegnie na miejscu dawnego koryta Wisły?

            

            Ulica Dietlowska biegnie na miejscu dawnego, zasypanego koryta Wisły

            ( tzw. „ Stara Wisła” ), którym rzeka płynęła do XVII wieku.

 

13.                       Jakie jest pochodzenie nazwy dzielnicy miasta – Kazimierz?

         

           Obecną dzielnicę Krakowa – Kazimierz założył Kazimierz Wielki jako odrębne

           miasto. W sylwetce tej dzielnicy dominują do dziś ufundowane wówczas kościoły:

           Bożego Ciała i św. Katarzyny oraz Skałka. Kazimierz otoczony był oddzielnym

           murem obronnym, zburzonym dopiero na początku XIX wieku.

 

14.                       Co to jest Barbakan?

            

           Barbakan to nazwa elementu średniowiecznych stałych fortyfikacji. Zazwyczaj jest

           to budowla o planie koła, z basztami, wysunięta przed linię murów i zamykająca

           wejście do miasta lub zamku. Barbakan krakowski jest jednym z kilku tego rodzaju

           zabytków gotyckich zachowanych w Europie.

 

31.Kiedy Kraków z najbliższą okolicą stanowił odrębny organizm polityczny?

           

         Rzeczpospolita Krakowska ( inaczej Wolne Miasto Kraków) istniała na podstawie uchwały Kongresu Wiedeńskiego (1815 r.) jako odrębny organizm polityczny w latach 1815-1846. Obejmowała powiaty: krakowski i chrzanowski – ogółem 1000 km z około 95 tysiącami mieszkańców. Posiadała liberalną konstytucję, senat i faktycznie rządzących reztdentów 3 państw zaborczych. W 1846 r. ( po powstaniu krakowskim ) Rzeczpospolita Krakowska została wcielona do Austrii.

 

15.                       Co było niegdyś w miejscu dzisiejszych Plant?

 

W czasie zaborów w latach 1806-1814 przystąpiono do wyburzenia murów obronnych Krakowa, otaczających miasto podwójnym pierścieniem. Po usunięciu gruzówi zasypaniu fos zasadzono w 1882 r. pierwsze drzewa. Wkrótce powstał szeroki pierścień zieleni. Planty krakowskie to nie tylko zielone płuca miasta, lecz także romantyczne, urocze w każdej porze roku miejsce wypoczynku i spotkań.

.............................................................................................................................................

 

16.                       Czy wiesz, gdzie leżą te miejscowości, które możemy odwiedzić bez paszportu i dalekiej podróży?

 

A)    ARKADIA

·        prowincja grecka w centralnej części Peloponezu; jest to górzysta kraina ( najwyższy szczyt Kilim 2374 m n.p.m. ) , gdzie w kotlinach rozwinęło się rolnictwo, a w górach hodowla owiec; opiewali Arkadię poeci rzymscy jako krainę szczęśliwych pasterzy, stąd tzw. „ pejzaż arkadyjski” modny w sztuce XVII i XVIII w.

·        Wieś w woj. Mazowieckim w pobliżu Łowicza, słynie z parku mieszczącego szereg zabytkowych budowli z XVIII w. ; ten sentymentalno-romantyczny, krajobrazowy park został założony na przełomie XVIII i XIX w. Przez Helenę Radziwiłłową.

                             

B)    PRAGA

·        stolica Czech, leży nad Wełtawą; miasto posiada wiele zabytków i muzeów, jest siedzibą Uniwersytetu im. Karola i 11 innych szkół wyższych, czeskiej Akademii Nauk; jest jednym z największych ośrodków przemysłowych Czech

·        Jedna z dzielnic Warszawy, położona na prawym brzegu Wisły

    

C)    MIŃSK

·        stolica Białorusi; siedziba Białoruskiej Akademii Nauk, wielki ośrodek przemysłu maszynowego, włókienniczego, skórzanego i spożywczego.

·        Mińsk Mazowiecki- miasto w woj. Mazowieckim; leży nad rzeką Srebrną, prawym dopływem Mieni, która wpada do Wisły w pobliżu Otwocka.

               

D)    WŁOCHY

·        kraj śródziemnomorski, liczący ponad 57 mln. Mieszkańców i ponad 300 tys. km powierzchni,

·        niegdyś miasto, obecnie część dzielnic Ochota i Wola w granicach administracyjnych Warszawy.

 

E)     JAROSŁAW

·        właściwie Jarosławl – duże miasto przemysłowe w Rosji, leżące nad górną Wołgą; posiada liczne zabytki historyczne i szereg wyższych uczelni,

·        miasto w woj. Przemyskim, nad Sanem; jedno z najstarszych miast Małopolski u stóp Pogórza Karpackiego, w 1952 r. obchodziło 800-lecie istnienia.

 

F)     SYBERIA

·        olbrzymi obszar, przewyższający rozmiarami cała Europę, położony na północy Azji, ciągnie się od Uralu aż po Ocean Spokojny; należy do Rosji; nazwa regionu pochodzi od Sybira, stolicy tatarskiego chanatu nad Irtyszem.

·        Mała wieś w dawnym woj. Skierniewickim ( dwie wsie tejże nazwy leżą również w woj. Dawnym ciechanowskim ).

 

G)    AZORY

·        albo Wyspy Azorskie, leżą na Oceanie Atlantyckim w odległości około 1450 km od Portugalii; pow. ich wynosi 2300 km .

·        wieś i stacja kolejowa opodal Kutna

 

H)    WENECJA

·        miasto w północnych Włoszech, położone na wyspach oddzielonych mierzeją od Adriatyku, słynie z dawnej świetnej przeszłości i licznych zabytków.

·        Wieś koło Znina, malowniczo położona między trzema jeziorami.

 

I)       SZWECJA

·        państwo na płw. Skandynawskim, liczy 8,8 mln mieszkańców i ma obszar 450 tys. km .

·        duża wieś na szlaku turystycznym koło Wałcza w woj. Zachodnio-pomorskim.

 

J)      KIJÓW

·        stolica Ukrainy, pięknie nad Dnieprem położone miasto, liczne zabytki historyczne.

·        Mała wieś w dawnym woj. Opolskim ( a także w gorzowskim i częstochowskim ).

 

     33.Gdzie się znajdują i czym się charakteryzują?

               

A)    ODRA I OBRA

 

Odra – druga co do wielkości rzeka Polski. Jej długość wynosi ponad 900 km, z tego w granicach Polski ok. 715 km. Poniżej ujścia Nysy Łużyckiej jej dorzecze jest wybitnie asymetryczne, a równocześnie jej dolny bieg ma bardzo mały spadek.

Obra – jeden z największych lewobocznych dopływów Warty, o długości ponad 170 km.

Obra to również nazwa wsi położonej kołoWolsztyna, nad Obrzańskim Kanałem Północnym, skąd często odbywają się spływy kajakowe.

B)    SANOK I SANTOK

 

Sanok – stare, pięknie położone miasto nad górnym Sanem,

Santok – osiedle koło Gorzowa, położone u ujścia Noteci do Warty, stary wsławiony w historii gród, o dużym znaczeniu strategicznym.

 

C)    RADOM I RADOMSKO

 

       Radom – duże miasto przemysłowe, leży nad rzeką Mleczną, dopływem

        Radomki.

       Radomsko – miasto w dawnym woj. Piotrkowskim, znane jest z fabryki mebli

       giętych.

 

D)    TRZEBINIA I TRZEBNICA

 

Trzebinia – uprzemysłowione, górnicze miasto na Śląsku, przy linii kolejowej łączącej Kraków z Katowicami.

Trzebnica – stare miasto na dolnym Śląsku , na stoku długiego pasma moren czołowych, zwanych Wzgórzami Trzebnickimi lub Kocimi Górami.

 

E)     WISŁOK I WISŁOKA

     

                   Wisłok – lewobrzeżny dopływ Sanu o długości ok. 220 km; dolina rzeki słynie

                    wśród krajoznawców  z pięknych widoków ( słynny przełom w Besku ) i

                    łagodnego klimatu.

                   Wisłoka – prawobrzeżny dopływ Wisły, o dł. 170 km, malownicza dolina tej rzeki

                    jest znanym terenem letniskowym.

 

F)     PASŁĘK I PASŁĘKA

 

Pasłęk – stare miasto nad rzeką Wąską  woj. Warmińsko-Mazurskim.

Pasłęka – rzeka długości 160 km na Poj. Mazurskim, jej dolina słynie z pięknych krajobrazów i unikalnych roślin oraz zwierząt ( ostoja bobrów kanadyjskich ).

 

G)    BUG I BUK

 

Bug – najdłuższy dopływ Narwi, dł. 770 km, w tym w Polsce ponad 580 km, jego środkowy bieg stanowi granicę między Polską a Białorusią.

Buk – stare miasto w dawnym woj. Poznańskim

    

H)    NIDZICA  I  NIEDZICA

 

      Nidzica – miasto w woj. Warmińsko-mazurskim, z ok. 12 tys. mieszkańców;

       ma prawa miejskie od 1381 roku; chlubi się wieloma zabytkami.

      Niedzica – wieś położona na szlaku wędrówek z Tatr do Pienin; znajduje się tu

      zamek o bogatej przeszłości ( XVI w. Był on siedzibą rycerzy  rozbójników ),

      położony malowniczo na wzgórzu nad Dunajcem.

 

I)